poniedziałek, 2 listopada 2009

Światło białe składa sie z wielu barw

To co widzimy w pomieszczeniu i jak je odbieramy zależy między innymi od barwy zastanego światła. Światło chłodne pobudza. Zbyt zimne może „drażnić”. Natomiast światło ciepłe wpływa na nas relaksująco i uspakajająco. Odpowiednio dobrane, może być naszym sprzymierzeńcem... VISUAL COMMUNICAION rozświetla więc mroki tajemnej wiedzy fizycznej i przybliża podstawy techniki świetlnej.



Światło białe
„Białe” światło emitowane przez słońce czy żarówki jest w rzeczywistości mieszaniną wszystkich fal z widma widzialnego. Promieniowanie to obejmuje zakres fali elektromagnetycznej od 380 do 780nm. Dobrze znaną metodą rozszczepienia białego światła jest przepuszczenie go przez pryzmat.
Widmo otrzymane w wyniku rozszczepienia światła w pryzmacie przypomina tęczę. Można wydzielić w nim przedziały długości fal, które oko ludzkie odbiera jako wrażenie różnych barw: czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski i fioletowy. Odpowiednie kolory można przypisać poszczególnym długościom fal:

380 - 436 nm fioletowy,
436 - 495 nm niebieski,
495 - 566 nm zielony,
566 - 589 nm żółty (żółty),
589 - 627 nm pomarańczowy,
627 - 780 nm czerwony.










Nie wszystkie długości fal są źródłem takiego samego stopnia jasności dla ludzkiego oka. Największa jasność, którą wyczuwa oko związana jest ze światłem zielonym (około 555 nm). Wynika to z czułości względnej oka. Światło białe możemy uzyskać w wyniku wymieszania świateł w trzech kolorach: czerwonym, zielonym i niebieskim. Sprawdź co uzyskasz w wyniku mieszania tych barw.


Wykres chromatyczności

Określenia barwy światła jako czerwona, pomarańczowa, żółta itd. są mało precyzyjne. Dlatego został stworzony wykres chromatyczności czyli tzw. trójkąt barw. Przedstawia on w prostokątnym układzie dwóch współrzędnych chromatycznych (x,y), barwy tęczy od czerwonej do fioletowej na obrzeżach oraz wszystkie pozostałe barwy w środku trójkąta barw. Każdy punkt tego wykresu reprezentuje inną barwę światła. W centrum trójkąta znajduje się mieszanina wszystkich barw czyli barwa biała. Należy jednak zdawać sobie sprawę z pewnych różnic pomiędzy barwą światła, a jego obrazem na kartce papieru. Np. barwa czarna w ujęciu światła to po prostu jego brak, a na kartce to pigment, który nie odbija światła. Kartka może mieć np. kolor szary, a w ujęciu „świetlnym” jest to nadal światło białe tylko w mniejszej ilości. Czerwona kartka będzie widziana jako czerwona w świetle białym. Jeśli ją oświetlimy światłem zielonym będzie prawie czarna.

Temperatura barwowa
Przy określaniu barwy światła wysyłanego przez źródła światła wykorzystuje się pojęcie temperatury barwowej. Jest to przyrównanie barwy światła źródła do temperatury ciała czarnego, które wysyła promieniowanie o tej samej chromatyczności co promieniowanie rozpatrywanego źródła. Na wykresie chromatyczności jest wrysowana krzywa ciała czarnego. Barwa światła źródła jest oznaczana na wykresie i odczytywana jej wartość dla najbliższej temperatury ciała czarnego. Innymi słowy, temperatura barwowa jest to obiektywna miara wrażenia barwy danego źródła światła. Podawana jest w stopniach Kelwinach. Im światło cieplejsze tym jego temperatura niższa, a im zimniejsze tym wyższa. Poniżej najczęściej spotykane określenia i odpowiadające im wartości temperatur:

temperatura barwowa 2700 K - barwa bardzo ciepłobiała (żarówka),
temperatura barwowa 3000 K - barwa ciepłobiała (halogen),
temperatura barwowa 4000 K - barwa biała,
temperatura barwowa 5000 K - barwa chłodnobiała,
temperatura barwowa 6500 K - barwa dzienna.